Rectum en anus

In de darmen worden de voedings- en vloeistoffen uit het voedsel geabsorbeerd, waarna de afvalstoffen via het rectum en de anus worden uitgescheiden.

Het rectale kanaal (endeldarm) en de sluitspieren (sfincters) rond de anus zijn rijkelijk voorzien van zenuwen. Deze zenuwen voelen wanneer het rectum vol is, en geven vervolgens aan de hersenen door of het om gas of ontlasting gaat.

Wanneer we ons willen ontlasten, geven de hersenen via de zenuwen aan de spieren door dat ze zich kunnen ontspannen. Zodra de spieren zich ontspannen, gaat de anus open en wordt het rectum geleegd.

Anale sfincters

De externe en interne anale sfincter zitten rondom het anale kanaal. De interne sfincter (binnenste sluitspier) is een soepele, ringvormige spier aan het begin van het anuskanaal. Wanneer het anuskanaal leeg is, is deze spier samengetrokken. Zodra er iets vanuit de darmen wordt aangeleverd, opent deze spier zich.

Het regelen van deze spier doen we niet bewust: het gebeurt automatisch. De externe anale sfincter (buitenste kringspier of sluitspier) kunnen we echter wel bewust openen en sluiten. Deze spier zit rond de anus, aan het einde van het anuskanaal.

De bekkenbodem

De bekkenbodem is een spiergroep met een speciale vorm, vaak omschreven als een hangmat of draagband. De spieren zitten vast aan het staartbeen (ook coccyx of stuitbeen genoemd) en lopen door tot aan het schaambeen.

De uitgangen van de blaas en dikke darm – urethra respectievelijk rectum/anaal kanaal – lopen door de bekkenbodem.

De bekkenbodem ondersteunt bij mannen de blaas en de dikke darm (colon), en loopt vlak onder de prostaat langs. Bij vrouwen ondersteunt de bekkenbodem de uterus (baarmoeder), de blaas en de dikke darm.

We kunnen deze spieren bewust aansturen via een systeem van zenuwen. Op die manier kunnen we de spieren aanspannen en ontspannen.

De bekkenbodemspieren zijn in normale toestand aangespannen, waarbij de uitgangen gesloten zijn (continentie). Als we naar de wc gaan, ontspannen we deze spieren.

De levator ani is een belangrijke spiergroep in de bekkenbodemgroep. De levator ani werkt als een hefboom: als we de bekkenbodemstreek willen optillen, ondersteunt de levator ani deze actie.